Professional Documents
Culture Documents
(ά Δοκίµιο)
2
1. Δηµιουργικὴ συνέχεια........................................................................σελ. 4
2. Χριστοκεντρικὴ Δηµιουργία..............................................................σελ. 5
3. ᾿Εσχατολογικὴ Ταυτότης...................................................................σελ. 7
Δʹ. Παράρτηµα.......................................................................................σελ. 26
3
Η ΙΕΡΑ ΕΙΚΩΝ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
᾿Απόπειρα γιὰ µία νέα προσέγγισι
1. Δηµιουργικὴ συνέχεια
,
JAT AQWGM, ἡ ἀπόπειρά µας ἀντιπαρέρχεται τὸ
ψευδο-δίληµµα: «Δηµιουργία ἢ Μίµηση;», τὸ ὁποῖο τίθεται
συνεχῶς καὶ ἀφορᾶ τὶς ᾿Εκκλησιαστικὲς Τέχνες ἐν γένει, ἀλ-
λὰ καὶ τὸ θεµέλιό τους, δηλαδὴ τὴν ᾿Ορθόδοξη Θεολογία.
α. ῾Η νέα µας προσέγγισις προϋποθέτει τὴν πεποίθησι
τῆς ζώσης Παραδόσεως, βάσει τῆς ὁποίας στὰ χαρισµατικὰ
«ὅρια» τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας ὑφίστατο ἀνέκαθεν ἡ
Δηµιουργικὴ Συνέχεια, ὡς ἀνακαινιστικὴ καὶ µεταµορφω-
τικὴ παρέµβασις καὶ ἐπίδρασις στὴν ῾Ιστορία.
β. Τοῦτο σηµαίνει, ὅτι ἡ ᾿Εκκλησία, ὡς «χῶρος» ἐντὸς
τοῦ ὁποίου βιώνεται δυναµικὰ τὸ διαρκὲς παρὸν τοῦ Θεοῦ,
«χωρίον τοῦ ἀπείρου Πλαστουργοῦ», δὲν ὑποκύπτει ποτὲ
στὸν πειρασµὸ νὰ προσκολλᾶται δουλικὰ στὸ παρελθόν· ἄν
τοῦτο συνέβαινε, τότε ὁ χαρακτήρας Της θὰ ἦταν βεβαίως
στατικός, δηλαδὴ ἀν-ιστορικὸς καὶ κατὰ συνέπειαν
µονοφυσιτικὸς καὶ µὴ σωτηριολογικός.
γ. ῾Η ζῶσα παρουσία καὶ µαρτυρία τῆς ᾿Εκκλησίας,
διὰ µέσου ἐν προκειµένῳ τῶν Λειτουργικῶν Τεχνῶν Της,
σηµαίνει κατ᾿ οὐσίαν µίαν διαρκῆ διαδικασία, µέσῳ τῆς
ὁποίας ἐπαναπροσλαµβάνονται δηµιουργικὰ τὰ γνήσια
4
καὶ δόκιµα στοιχεῖα τῆς Παραδόσεώς Της, προκειµένου
νὰ «σαρκωθοῦν» αὐτὰ στὸ νέο ἱστορικὸ περιβάλλον της
καὶ τοιουτοτρόπως νὰ ἀντιµετωπισθοῦν λυσιτελῶς οἱ
προκλήσεις τοῦ ἑκάστοτε ἱστορικοῦ παρόντος.
δ. Τὸ ζητούµενον ἀνέκαθεν ἦταν ἡ µεταµορφωτική, ἐν
Πνεύµατι ῾Αγίῳ, πρόσληψις τοῦ Παρόντος, ὡς συνέχεια
καὶ «αὒξησις» τοῦ ἀεὶ ζῶντος Παρελθόντος, ὑπὸ τὴν
ἀνακαινιστικὴν προοπτικὴν τοῦ Μέλλοντος, δηλαδὴ τῆς
Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ ῾Οποία εἶναι ἤδη παροῦσα.
ε. ῾Οµιλοῦντες ἐκκλησιαστικὰ γιὰ Παρελθὸν-Παρὸν-
Μέλλον, ἐννοοῦµε τὸν ἄτµητο καὶ ἑνιαῖο «χῶρο» τῆς ῾Ιερᾶς
῾Ιστορίας, ὅπου ὑφίσταται δυναµικὰ τὸ διαρκὲς παρὸν
τοῦ Θεοῦ, «χῶρος θεοφανίας», ὅπως ἀκριβῶς ἡ ζωὴ εἶναι
δυναµικὰ παροῦσα καὶ ἑνιαία στὴν ρίζα, τὸν κορµὸ καὶ τούς
κλάδους ἑνὸς δένδρου.
Ϛ. ῾Ως ἐκ τούτου, µακρὰν τοῦ παραπαίοντος ψευδο-
προβληµατισµοῦ µεταξὺ συντηρητισµοῦ καὶ φιλελευθε-
ρισµοῦ, ἤτοι ἀν-ιστορικότητος καὶ ἐκ-κοσµικεύσεως,
τὰ ὁποῖα εἶναι «στοιχεῖα τοῦ κόσµου τούτου», ἡ εἰκαστικὴ
πρότασις τῆς ᾿Ορθοδοξίας, ὡς χαρισµατικὸ γεγονός,
εἶναι πάντοτε «καινὴ»/ νέα, ἀείποτε «ἀνακαινιζοµένη» καὶ
«ἀνακαινίζουσα», δηλαδὴ πάντοτε «σύγχρονος», ὡς διαρκὴς
φανέρωσις τῆς «Καινῆς Κτίσεως»: «ὥστε εἴ τις ἐν Χριστῷ
καινὴ κτίσις· τὰ ἀρχαῖα παρῆλθεν, ἰδοὺ γέγονε καινὰ τὰ
πάντα» (Β΄ Κορινθ. ε´ 17).
2. Χριστοκεντρικὴ Δηµιουργία
5
α. Θεµελιωδεστάτη θέσις τῆς᾿Ορθοδόξου Θεολογίας
εἶναι, ὅτι τὰ ἁγιασµένα µέλη τῆς ᾿Εκκλησίας, φέροντα
τὴν «µορφὴν» καὶ τὸν «τύπον» τοῦ Χριστοῦ, εἶναι «εἷς ἐν
Χριστῷ ᾿Ιησοῦ» (Γαλ. γ´ 27-28)· δηλαδή, «ὁµοιάζοντα» πρὸς
τὸν Χριστόν, εἶναι «ὅµοια» µεταξύ τους καὶ ἑποµένως ἔχουν
κοινὰ χαρακτηριστικὰ µὲ τὸν Χριστὸ καὶ µεταξύ τους.
β. «Ἕκαστος τῶν βαπτιζοµένων», λέγει ὁ ἱερὸς Θεο-
φύλακτος Βουλγαρίας, «ἀπεβάλετο µὲν τὰ φυσικὰ ἰδιώµατα·
ἕνα δὲ τύπον καὶ µίαν µορφὴν πάντες ἀνέλαβον, οὐκ
ἀγγέλου, ἀλλ᾿ αὐτοῦ τοῦ Δεσπότου, ἐν ἑαυτοῖς δεικνύντες
τὸν Χριστόν. Ὥστε καὶ εἷς ἐσµεν πάντες ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ·
τουτέστι, καθὸ µίαν µορφὴν τὴν τοῦ Χριστοῦ ἐπικειµένην
ἔχοµεν». (PG τ. 124, στλ. 996Β)
6
«῎Αλλος γὰρ αὐτὴν ποιεῖ ὁ Ἥλιος, ὁ τὸ ἀληθινὸν
Φῶς ἀναλάµπων· ῝Ος ἐπειδὰν ἅπαξ ἐπιφανῇ ἡµῖν,
οὐκέτι ἐν δυσµαῖς κρύπτεται, ἀλλὰ πάντα τῇ φωτι-
στικῇ ἑαυτοῦ δυνάµει περιπτυξάµενος, διηνεκές
τε καὶ ἀδιάδοχον τοῖς ἀξίοις τὸ Φῶς ἐµποιεῖ· καὶ
αὐτοὺς τοὺς µετέχοντας τοῦ Φωτὸς ἐκείνου, ἄλλους
ἡλίους ἀπεργαζόµενος».
(῾Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, PG τ. 44, στλ. 612Α)
3. ᾿Εσχατολογικὴ Ταυτότης
7
β. ῾Η ᾿Εκκλησία, ἐπειδὴ ἀντλεῖ τὴν ὑπόστασί Της ἀπὸ
τὸ Μέλλον, δηλαδὴ οἱ ρίζες τοῦ δένδρου Της εὑρίσκονται
στὰ Ἔσχατα, «παροντοποιεῖ» τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐδῶ
καὶ τώρα στὰ µυστηριακὰ «ὅριά» Της, ὅλη δὲ ἡ ἐν Χριστῷ
ζωή, ἀλλὰ καὶ τὰ µέσα, τὰ ὁποῖα διακονοῦν καὶ ἐκφράζουν
αὐτήν, καταυγάζονται διαρκῶς ἀπὸ τὸ ἄδυτο Φῶς τῆς
᾿Ογδόης ῾Ηµέρας.
γ. ῾Η ῾Ιερὰ Εἰκὼν δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνα «ἄνοιγµα»,
µέσῳ τοῦ ὁποίου βλέπουµε τὸ ἐπέκεινα, τὸ ᾿Εσχατολογικὸ
Μέλλον, ἀλλὰ ἀναδεικνύεται ἀπὸ τὸ ἱστορικο-εσχατολογικὸ
Σῶµα τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀποκλειστικὰ στὰ «ὅρια»Αὐτοῦ, ὡς
τὸ εἰκαστικὸ ἐκεῖνο µέσον, τὸ ὁποῖο καθιστᾶ ἀπὸ τοῦ νῦν
παροῦσαν («παροντοποιεῖ») τὴν µετα-ιστορίαν.
δ. ῾Ο ἀναµφισβήτητα ᾿Εσχατολογικὸς Χαρακτή-
ρας τῆς Εἰκόνος εἶναι ἔκδηλος καὶ στὰ τρία ἐπίπεδα τῆς
ἀποκλειστι-κὰ ἐκκλησιαστικῆς λειτουργίας της :
Ι. ῾Ο τιµῶν καὶ «προσκυνῶν» διὰ τῆς Εἰκόνος «τὴν
τοῦ ἐγγραφοµένου ὑπόστασιν» («῞Ορος» Ζ΄ ῾Αγ. Οἰκουµ.
Συνόδου), κοινωνεῖ µὲ τὸ εἰκονιζόµενο πρόσωπο, δηλαδὴ
µετέχει ἤδη, µέσῳ τῆς Εἰκόνος, στὴν ᾿Εσχατολογικὴ
Πραγµατικότητα.
ΙΙ. ῾Η ῾Ιερὰ Εἰκών, κατὰ τρόπον καὶ λόγον ὑπερφυῆ,
καθίσταται ἀγωγὸς τῆς Θείας Χάριτος, ἡ ῾Οποία θεοποιεῖ
τὸν προσκυνοῦντα, τοιουτρόπως δὲ ὁ προσκυνῶν εἰσάγεται
µέσῳ τῆς Εἰκόνος ἀπὸ τοῦ νῦν στὰ Ἔσχατα:
«Χάρις δίδοται θεία ταῖς ὕλαις διὰ τῆς τῶν
εἰκονιζοµένων προσηγορίας».
(῾Ι. Δαµασκηνοῦ, PG τ. 94, στλ. 1264Β)
9
Βʹ. ῾Η ῾Ιερὰ Εἰκὼν τῶν ῾Αγίων Πάντων
10
2. Τὰ τρία µέρη τῆς Εἰκόνος
Σχῆµα 1
Σχῆµα 1
11
δ. Τὸ εἰκαστικὸ αὐτὸ σύνολον ἀποτελεῖ σὲ γενικὲς
γραµµὲς ὑπόµνησιν τῆς Θείας Οἰκονοµίας: ὁ Εἷς τῆς Τριά-
δος (῾Αγία Τριὰς- Χριστὸς) σαρκοῦται (Θεοτόκος-Χριστὸς)
καὶ θεοποιεῖ τὸν ἄνθρωπο (᾿Εκκλησία- Χριστός).
ε. ᾿Επίσης, τὸ εἰκαστικὸ τοῦτο σύνολο ἀποτελεῖ τὴν
εἰκόνα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ: ὁ Κύριος «ἐνοικεῖ» καὶ
«ἐµπεριπατεῖ» µέσα στὸν Λαό Του, δηλαδὴ τὴν ᾿Εκκλησία
Του, ἡ ὁποία εἶναι ὁ Ναός Του· ἀλλὰ καὶ ὁ Λαὸς τῆς
Χάριτος ζῇ ἐν τῷ Πατρί, κατηλλαγµένος µετ᾿ Αὐτοῦ διὰ τῆς
Οἰκονοµίας τοῦ Υἱοῦ, ὁ ῾Οποῖος ἐσαρκώθη «ἐκ Πνεύµατος
῾Αγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου» καὶ ἥνωσε ἡµᾶς µὲ τὸν
Θεὸ ἐν τῷ Σώµατι καὶ τῷ Αἵµατι Αὐτοῦ.
«῾Υµεῖς γὰρ Ναὸς Θεοῦ ἐστε ζῶντος, καθὼς εἶπεν ὁ
Θεός, ὅτι ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς καὶ ἐµπεριπατήσω, καὶ
ἔσοµαι αὐτῶν Θεός, καὶ αὐτοὶ ἔσονταί µοι Λαός».
(Β´ Κορινθ. Ϛ´ 16)
12
πρῶτον, τὸ Μ1 εὑρίσκεται στὸ ἀνώτατο (τὸ πλέον «ἀπό-
µακρο») σηµεῖο τῆς Εἰκόνος· δεύτερον, εἶναι µικρώτερο σὲ
ἔκτασι ἐν σχέσει πρὸς τὰ Μ2 καὶ Μ3· καὶ τρίτον , ὁ χῶρος
Χα πέριξ τοῦ Μ1 εἶναι ἀρκετὰ µεγάλος.
β. Τὸ προσιτὸν ὑποδηλώνεται µὲ δύο στοιχεῖα: πρῶτον,
µὲ τὴν ἱστορικότητα τοῦ γεγονότος τῆς Φιλοξενίας τοῦ
᾿Αβραάµ· καὶ δεύτερον, µὲ τὸ σηµεῖο Σ1 τῆς ἀλληλο-
εισδύσεως τοῦ Μ1 καὶ τοῦ Μ2 (ὁ Θεὸς σαρκώνεται-κοινωνεῖ
µὲ τὴν φύσι µας).
γ. Τέλος, θὰ ἦταν ἴσως ἀναγκαῖο νὰ τεθῆ καὶ ἡ
τράπεζα τῆς Φιλοξενίας ἐνώπιον τῶν θείων Προσώπων,
προκειµένου νὰ προσδίδεται εὐχαριστιακὸς χαρακτήρας
στὸ γεγονός, ἄµεσα συναπτόµενος µὲ τὸ Μ3, ὁπότε ἐπὶ τῆς
τραπέζης θὰ ὑπάρχη µόνον ἕνα Ποτήριον, ὅµοιον πρὸς τὸ
Μ3, ὥστε νὰ ὑποδηλώνεται ἡ ταυτότης τῆς Εὐχαριστίας.
13
Δηµιουργίας, ὡς ἡ Μεγάλη Βουλὴ τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄν-
θρωπο καὶ ὅλη τὴν Κτίσι, θὰ πρέπει κατὰ πρῶτον λόγον
νὰ κατέχῃ τὸ κεντρικώτερο µέρος τῆς Εἰκόνος, καὶ δεύτερον
νὰ ἐκφράζεται ἐπιτυχέστατα καὶ µοναδικὰ µὲ τὴν ἔνθρονον
Παντάνασσαν Θεοτόκον, ἔχουσαν ἐγκόλπιον τὸν Κύριόν
µας (ὄχι ὡς ᾿Αγκαλοφοροῦσαν ἢ Γλυκοφιλοῦσαν).
«Αὕτη ἐστὶν ἡ Θεοτόκος Μαρία», «ὁ χερουβικὸς
θρόνος», «τὸν Βασιλέα Κύριον Σαβαὼθ ἐγκόλπιον
φέρουσα».
(῾Αγίου ᾿Ανδρέου Κρήτης, PG τ. 97, στλ. 880CD)
15
α. «῾Η ᾿Εσχατολογικὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν δὲν
θὰ εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὸ εὐχαριστιακὸ Κυριακὸ Δεῖπνο τῆς
Βασιλείας, ἡ Αἰώνια Λειτουργία, δηλαδὴ ἡ θεία καὶ αἰώνια
Κοινωνία τοῦ Θεοῦ Πατρὸς ἐν Χριστῷ τῷ Θεανθρώπῳ διὰ
Πνεύµατος ῾Αγίου µετὰ πάντων ἡµῶν. Καὶ αὐτὸ ἀκριβῶς
εἶναι ἡ ᾿Εκκλησία καὶ ἡ Βασιλεία».
(᾿Επισκόπου πρώην ᾿Ερζεγοβίνης ᾿Αθανασίου Γιέβτιτς)
6. Σύνοψις
17
γ. Τὸ ἱερὸν «συνεχές», τὸ ὁποῖο προβάλλει ἐµφαντικὰ
ἡ νέα αὐτὴ προσέγγισις, θὰ ὑπεµφαίνετο ἔτι περισσότερον
µὲ τὸ ἀνοικτὸ Εὐαγγέλιον καὶ τὰ ἐπ᾿ αὐτοῦ ἀποκαλυπτικὰ
γράµµατα Α καὶ Ω, ἐφ᾿ ὅσον ὁ Θεάνθρωπος εἶναι ὁ ῏Ην
(Παρελθόν), ὁ ῍Ων (Παρὸν) καὶ ὁ ᾿Εσόµενος (Μέλλον), ἡ
᾿Αρχὴ καὶ τὸ Τέλος, ὁ Πρῶτος καὶ ὁ Ἔσχατος, τὰ πάντα
πληρῶν καὶ πάντοτε παρών, σώζων καὶ δοξάζων τὴν
Κτίσιν.
δ. Στὴν ᾿Ορθόδοξη ᾿Εσχατολογία «ἡ προοπτικὴ δὲν
εἶναι πρωταρχικὰ χρονολογική», δηλαδὴ «εὐθυγράµµου
ἱστορικῆς ἐξελίξεως καὶ προόδου, µὲ τὴν ἔννοια τῆς
διαδοχικῆς χρονολογικῆς συνεχοῦς κινήσεως καὶ
προοδευτικῆς ἀναπτύξεως, πρὸς τὰ ἐµπρός», ἀλλὰ
προοπτικὴ Χριστολογική, «προοπτικὴ ἐντὸς ἑνὸς καὶ
µοναδικοῦ ᾿Εσχατολογικοῦ Γεγονότος. ῾Ενὸς Γεγονότος,
στὸ ὁποῖο περιλαµβάνεται ὅλος ὁ χρόνος καὶ ἡ ἱστορία,
ἀλλὰ καὶ ὑπερβαίνονται, πληροῦνται καὶ ἐσχατοποιοῦνται
στὸν Νέο Αἰῶνα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ τὸ Γεγονὸς
γιὰ τὴν καινοδιαθηκικὴ καὶ πατερικὴ ὀρθόδοξη θεολογία
εἶναι ὁ Χριστός, ἢ τὸ ῾῾Μυστήριο τοῦ Χριστοῦ᾿᾿».
(᾿Επισκόπου πρώην ᾿Ερζεγοβίνης ᾿Αθανασίου Γιέβτιτς)
19
Γʹ. Δογµατικὲς ᾿Αλήθειες καὶ εἰκαστικὰ µέσα
2. ῾Η Σύνθεσις
20
● Συµπληρωµατικὰ καὶ προκειµένου νὰ ἐκφρασθῆ
εἰκαστικὰ ἡ Χριστοκεντρικότης τῆς προτάσεώς µας (βλ.
Κεφάλ. Α´, §2), θὰ ληφθῆ εἰδικὴ µέριµνα γιὰ τὰ ἑξῆς:
α. Νὰ «δοµήσουµε» τὴν Σύνθεσί µας, ὑπηρετώντας
τὸν κεντρικὸ ἄξονά της, ἐπὶ τοῦ ὁποίου θὰ εὑρίσκωνται:
τὸ µεσαῖο ἐκ τῶν τριῶν Προσώπων (Μ1), τὸ πρόσωπο τῆς
Κυρίας Θεοτόκου καὶ τοῦ Χριστοῦ-Παιδίου (Μ2), καὶ ὁ
Κύριος Λειτουργῶν (Μ3).
α1. Αὐτὸ θὰ ἐπιτευχθῆ µὲ τοὺς τρεῖς ἀκόλουθους
τρόπους:
Ι. µὲ τὴν ἰσορροπία τῶν διαφόρων στοιχείων τῆς
Συνθέσεώς µας, ὡς πρὸς τὸν κεντρικὸ ἄξονα·
ΙΙ. µὲ τὴν ἰσορροπία τῶν λοιπῶν ἀξόνων τῆς Συνθέσεώς
µας, ὡς πρὸς τὸν κεντρικὸ σὲ «ρυθµὸ» χιαστί·
ΙΙΙ. µὲ τὴν δηµιουργία νοητῶν γραµµῶν, διὰ µέσου
διαφόρων «σηµείων ἀναγνωρίσεως», τὰ ὁποῖα θὰ
κατευθύνωνται πρὸς τὸν Κύριο (Μ1-Μ2-Μ3).
β. Τὰ µορφολογικὰ χαρακτηριστικὰ τῶν προσώπων
τῶν ῾Αγίων νὰ εἶναι συµβολικὰ καὶ ἐπαναλαµβανόµενα,
«ὁµοιάζοντα» πρὸς τὰ χαρακτηριστικὰ τοῦ Κυρίου.
γ. Τὸ «θεµελιωδέστερο µήνυµα» τῆς ῾Ιερᾶς Εἰκόνος,
δηλαδὴ τὸ ἀνοικτὸ Εὐαγγέλιο µὲ τὰ ἀποκαλυπτικὰ
γράµµατα Α καὶ Ω, νὰ συµπέση εἰ δυνατὸν µὲ τὸ κέντρο
τοῦ κυκλικοῦ ἄνω µέρους τῆς Εἰκόνος.
δ. Τὸ Μ1 νὰ δουλευθῆ µὲ τὴν µεγαλύτερη δυνατὴ
χρῆσι χρυσοῦ. Τὸ ἴδιο καὶ ὁ Κύριος-Παιδίον (Μ2) καὶ ὁ
Κύριος Λειτουργῶν (Μ3), ὅπου ἡ ἴση ἀναλογία χρυσοῦ -
ζωγραφικοῦ µέρους θὰ ἐκφράζη τὸ Χριστολογικὸ Δόγµα
(Σάρκωσις τοῦ Θεοῦ-Φωτός, ἕνωσις τῶν δύο φύσεων ἐν τῇ
µιᾷ ὑποστάσει τοῦ Θεοῦ Λόγου).
21
● ῞Οσον ἀφορᾶ τὸν ᾿Εσχατολογικὸ Χαρακτῆρα τῆς
Εἰκόνος, παρατηροῦµε τὰ ἑξῆς:
α. Αὐτὸς ἤδη ὑποδηλώνεται µὲ τὸ σχῆµα της, τὸ ὁποῖο
εἶναι ἡ ἕνωσις ἑνὸς κύκλου καὶ ἑνὸς τετραγώνου, ὁπότε
ἐκφράζεται ἀκριβῶς ὅ,τι καὶ στὸν ῾Ιερὸ Ναὸ µὲ τροῦλλο.
β. ᾿Επίσης ὅµως, ἐκφράζεται καὶ µὲ τὴν χρῆσι τοῦ χρυσοῦ,
ὡς συµβόλου τῆς Βασιλείας, στὸν ὁποῖο (χρυσὸ- Βασιλεία)
συµµετέχουν κατ᾿ ἀναλογίαν ὅλα τὰ Χριστοποιηµένα
µέλη τῆς ᾿Εκκλησίας, σύµφωνα µὲ ὅσα ἀναφέρονται στὴν
προαναφερθεῖσα ἑρµηνευτικὴ ἐργασία µας: «Τὸ Μυστήριον
τῆς ῾Αρπαγῆς».
3. Τὸ Φῶς
4. Τὸ Χρῶµα
23
α. Τὸ ἀπρόσιτον/ἀµέθεκτον θὰ τονισθῆ µὲ τὴν χρῆσι
τοῦ µεγαλυτέρου δυνατοῦ Βαθµοῦ Συµµετοχῆς Χρώµατος
(στὸ ἑξῆς: ΒΣΧ ) στὸ Μ1.
β. Τὸ προσιτὸν/µεθεκτὸν µὲ τὴν ἐπανάληψι τῶν ἰδίων
ἀποχρώσεων στὰ ἄλλα ἐπίπεδα (Μ2, Μ3 καὶ ΑΣ), ἀλλὰ µὲ
µικρότερο ΒΣΧ, σὲ συνδυασµὸ καὶ πάλι µὲ τὴν συµµετοχὴ
ὅλων στὸ χρυσὸ (Θεία Χάρις).
γ. Τὰ στοιχεῖα, τὰ ὁποῖα θὰ ἐκπέµπουν, κατὰ τὰ ἀνω-
τέρω, ἴση Ποσότητα Φωτός, θὰ παρέχουν ταυτοχρόνως καὶ
τόση Ροὴ Χρώµατος, ὥστε νὰ ἀντανακλοῦν ἀθροιστικὰ τὰ
τρία «πρωτεύοντα» χρώµατα ἰσοδύναµα, τὰ ὁποῖα µὲ τὴ
σειρά τους ἀθροιζόµενα γίνονται φῶς.
24
5. ᾿Επίλογος
25
Δʹ. Παράρτηµα
● ῾Η ῾Αγία Τριὰς
● ῾Η Θεοτόκος, ἔχουσα ἐγκόλπιον τὸν Κύριόν µας
● Αἱ Οὐράνιαι Δυνάµεις
● ῾Ο Θεάνθρωπος, λειτουργῶν ὡς Μέγας ᾿Αρχιερεὺς
Οἱ ῞Αγιοι
1. ῾Ο τίµιος Πρόδροµος
2. ῾Ο Μέγας ᾿Αντώνιος
᾿Ισαπόστολοι
3. ῾Η ῾Αγία Μαγδαληνὴ
4. ῾Η ῾Αγία Φωτεινὴ
5. ῾Ο Μέγας Κωνσταντῖνος
6. ῾Η ῾Αγία ῾Ελένη
7. ῾Ο ῞Αγιος Γρηγόριος Μεγάλης ᾿Αρµενίας
8. ῾Η ῾Αγία Νίνα
9. ῾Η ῾Αγία ῎Ολγα
10. ῾Ο ῞Αγιος Βλαδίµηρος
11. ῾Ο ῞Αγιος Μεθόδιος
12. ῾Ο ῞Αγιος Κύριλλος
᾿Απόστολοι
13. ῾Ο ᾿Απ. Πέτρος
14. ῾Ο ᾿Απ. ᾿Ανδρέας
15. ῾Ο ᾿Απ. ᾿Ιωάννης ὁ Θεολόγος
16. ῾Ο ᾿Απ. Βαρθολοµαῖος
17. ῾Ο Εὐαγγελιστὴς Μᾶρκος
18. ῾Ο ᾿Απ. Θωµᾶς
26
19. ῾Ο ᾿Απ. Θαδδαῖος
20. ῾Ο ᾿Απ. Παῦλος
21. ῾Ο ᾿Απ. ᾿Ιάκωβος Ζεβεδαίου
22. ῾Ο Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος
23. ῾Ο ᾿Απ. Φίλιππος
24. ῾Ο ᾿Απ. Σίµων
25. ῾Ο Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς
26. ῾Ο ᾿Απ. Ματθίας
Μάρτυρες - Ὁµολογηταὶ
27
45. ῾Ο Δίκαιος ᾿Ιωσὴφ ὁ Μνήστωρ
46. ῾Ο ῞Αγιος Συµεὼν ὁ Θεοδόχος
47. ῾Η Δικαία ῎Αννα ἡ Προφῆτις
48. ῾Ο Προφήτης Δαβὶδ
49. ῾Ο Προφήτης Δανιὴλ
50. ῾Ο Προπάτωρ ᾿Αδὰµ
51. ῾Ο Προφήτης Ζαχαρίας
52. ῾Η ῾Αγία ᾿Ελισάβετ
53. ῾Ο Προφήτης Ἡσαΐας
54. ῾Ο Προφήτης ᾿Ηλίας
55. ῾Ο Προφήτης Μωϋσῆς
56. ῾Ο Πατριάρχης ᾿Αβραὰµ
57. ῾Ο Δίκαιος ᾿Ενὼχ
58. ῾Η Προµήτωρ Εὔα
῾Ιεράρχαι
28
῞Οσιοι
Δέησις
●
Τῷ δὲ ἐν Τριάδι
Παναγίῳ καὶ Φιλανθρώπῳ Θεῷ ἡµῶν
δόξα, τιµή, προσκύνησις
καὶ εὐχαριστία.
᾿Αµήν!
29